To jedna z bardzo niewielu roślin, która zawiera kwas HCA. Ta naturalna substancja zmniejsza łaknienie, przyspiesza spalanie tłuszczu, chroni wątrobę, przeciwdziała cukrzycy czy pasożytom.
Garcinia cambogia, zwana także Garcinia gummigutta to inaczej tamaryndowiec malabarski. Znana i stosowana jest przede wszystkim ze względu na występowanie w jej owocach wysokich stężeń kwasu hydroksycytrynowego, znanego jako HCA. To właśnie w odmianie malabarskiej stężenie HCA jest najwyższe spośród wszystkich rodzajów Garcinia. Wydaje się, że prócz roślin z gatunku Garcinia, jedynym źródłem HCA jest hibiskus biały (ketmia szczawiowa).
1. HCA zwiększa sytość i hamuje głód
Istnieją dwie hipotezy dotyczące modelu hamowania łaknienia poprzez HCA – ograniczenie możliwości produkcji lipidów po spożyciu węglowodanów (ze wzmożeniem syntezy glikogenu) lub zmiana stężeń palmitoilotransferazy karnitynowej I, a w efekcie wzrost transferu tłuszczów do mitochondriów komórkowych – nieefektywne ich utlenianie i powstawanie działających anoreksygennie ciał ketonowych.
2. HCA przyspiesza utlenianie tłuszczów
Dotychczasowe doniesienia naukowe pozwalają zaobserwować, że stosowanie HCA lub ekstraktów Garcinia Cambogia standaryzowanych na zawartość tego związku może powodować przyspieszenie utleniania tłuszczów oraz ograniczenie lipogenezy de novo (powstawania nowych cząsteczek tłuszczowych w organizmie człowieka).
3. Wpływ Garcinia na organizm
Analizy roślin z rodzaju Garcinia pozwoliły zidentyfikować w ich składzie wiele związków bioaktywnych, m.in. garcinol i karbogiol i ich pochodne. W badaniach laboratoryjnych oraz z udziałem modeli zwierzęcych i ludzi zaobserwowano, że spożywanie Garcinii i/lub związków biologicznych w niej występujących może nieść za sobą działanie:
- Przeciwnowotworowe
- Przeciwzapalne
- Przeciwutleniające
- Hepatoprotekcyjne (chroniące komórki wątrobowe)
- Przeciwcukrzycowe
- Antylipidowe (hipolipemizujące – powodujące obniżenie stężenia lipidów w osoczu
- Przeciwpasożytnicze
4. Badania nad tamaryndowcem z udziałem ludzi
Główne zainteresowanie naukowe wzbudza stosowanie Garcinia Cambogia, jako źródła HCA (zazwyczaj pod postacią standaryzowanego surowca lub ekstraktu), w celu zapobiegania otyłości lub redukcji masy ciała.
W 3-miesięcznym badaniu z udziałem 89 kobiet ze średnim BMI 28,6, stosujących dietę 1200 kcal/d (30% z tłuszczu) w grupie stosującej 400 mg GC (standaryzacja ekstraktu na 50% HCA) 3x/d zaobserwowano istotnie większą redukcję masy ciała i obwodu talii.
Inna 3-miesięczna próba (40 osób z BMI 27,5-39) udokumentowała istotnie większą redukcję masy ciała w grupie przyjmującej 3x/d 200mg inuliny + 200mg ekstraktu z fasoli zwykłej + 50mg ekstraktu GC. Tu również stosowano dietę ok. 1200kcal (uczestnicy kierowali się zaleceniami, a nie sztywną rozpiską)
44 osoby z otyłością brzuszną stosujące dietę do 2250kcald/d (mężczyźni) lub do 1800kcal/d (kobiety). Badanie trwało 3 miesiące (interwencja lub placebo) + 1miesiąc z użyciem placebo w obu grupach na zakończenie. Grupa stosująca 3 porcje dziennie (po 3 tabletki, zawierające 182,25mg ekstraktu GC każda) uzyskała istotnie większą redukcje tłuszczu trzewnego, podskórnego i całkowitego.
2-miesieczny eksperyment z udziałem 60 osób z BMI na poziomie 25-44kg/m2, stosujących placebo lub zestaw (przyjmowany 3x/d) składający się z 132mg GC, rumianku pospolitego, róży damasceńskiej, lawendy lekarskiej i jagodlinu wonnego, doprowadził do istotnej redukcji masy ciała w grupie interwencyjnej.
Metabolicznie również notuje się sukcesy – w eksperymencie, w którym uczestniczyły otyłe kobiety, oceniano także kwestie metaboliczne i gospodarkę lipidową. Spośród 43 uczestniczek 30 przyjmowało ekstrakt GC (3x dziennie po 800mg), 13 natomiast – placebo. Co prawda suplementacja w tym wypadku nie pozwoliła na zauważalną redukcję masy ciała, naukowcy odnotowali jednak istotnie większy spadek poziomu trójglicerydów (średnio 132,35mg/dl w grupie tamaryndowca vs. 109,52mg/dl w grupie placebo).
5. Meta-analizy badań z użyciem Garcinia Cambogia
Meta-analizy, a więc analizy dotychczas przeprowadzonych badań pod kątem statystycznym to najwyższy poziom dowodów naukowych. Przyjrzyjmy się więc im.
W 2011 badacze z Wielkiej Brytanii przeprowadzili przegląd systematyczny i meta-analizę dotychczasowych doniesień z użycia Garcinia extract w redukcji masy ciała. Włączyli oni w swoją analizę 12 eksperymentów klinicznych z kontrolą pod postacią placebo. Ich obserwacje pozwalają sądzić, ze ekstrakty z GC/HCA mogą przyczyniać się do istotnego wsparcia redukcji masy ciała w krótkiej perspektywie czasowej, efekt ten jednak nie jest porywający.
Nowsza meta-analiza, opublikowana w 2020, staraniami irańskich naukowców, daje nieco bardziej pozytywne nadzieje na użycie GC/HCA we wsparciu redukcji. Po włączeniu do analizy 8 prób, zrzeszających 530 uczestników, Irańczycy podkreślają, ze stosowanie suplementów z GC wiąże się z istotną redukcją: masy ciała (o 1,34 kg), BMI (o 0,99 kg/m2), ilości tkanki tłuszczowej w % (o 0,42%) oraz obwodu talii (o 4,16 cm) w porównaniu z grupami przyjmującymi placebo. Jednocześnie podkreślają, ze skuteczność nie jest liniowa, a więc nie znajdzie tu zastosowani stwierdzenie „im więcej tym lepiej”. Skoro jednak jesteśmy przy „wyższych dawkach” i ich ewentualnej modyfikacji, przejdźmy do bezpieczeństwa stosowania.
6. Skutki uboczne/działania niepożądane podczas stosowania Garcinia Cambogia
W części z dostępnych prac w których stosowano HCA lub ekstrakty z tamaryndowca odnotowuje się działania niepożądane, zazwyczaj uznawane jednak za lekkie, często występujące z częstotliwością porównywalną lub nawet niższą niż w grupach przyjmujących placebo. Najczęściej dotyczą one występowania przemijających bólów głowy, nudności i perturbacji żołądkowo-jelitowych. Jednocześnie istnieją doniesienia o możliwym wpływie hepatotoksycznym lub występowaniu epizodów manii, co jednak zazwyczaj raportowane jest w przypadku stosowania złożonych środków, zawierających sporo, mogących interreagować pomiędzy sobą, substancji w porcji. Naukowcy podkreślają jednak konieczność przeprowadzania większej ilości badań, zaleca się jednak unikać samowolnego zwiększania dawki środka powyżej 2800 mg/d – taka dawka uznana jest za bezpieczną dla ludzi i ustanowiona jako najwyższa nie powodująca jakichkolwiek działań niepożądanych (NOAEL – No-observed-adverse-effect-level).
Nie należy stosować preparatów z tamaryndowca u kobiet ciężarnych, karmiących i dzieci, ze względu na brak badań potwierdzających bezpieczeństwo takich praktyk. Zaleca się także daleko idącą ostrożność w przypadku stosowania u osób z zaburzeniami gospodarki glukozowo-insulinowej oraz lipidowej – wskazana jest konsultacja lekarska. Osoby stosujące leki psychiatryczne, szczególnie z grupy przeciwdepresyjnych, opartych o inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny (SSRI) również muszą konsultować chęć suplementacji z lekarzem prowadzącym.
Źródła:
https://www.postepyfitoterapii.pl/wp-content/uploads/2019/10/pf_2019_03_09.pdf
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24133059/
https://www.redalyc.org/pdf/3092/309243321008.pdf
https://www.hindawi.com/journals/jobe/2011/509038/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7911601/
https://www.hindawi.com/journals/jobe/2011/509038/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32951714/